เห็นธรรม

เห็นธรรมในจิต เห็นจิตในธรรม
เห็นธรรมในทุกข์ เห็นทุกข์ในธรรม
เห็นอริยสัจในจิต เห็นจิตในอริยสัจ
---------
เห็นความจริงของสรรพสิ่ง ของสรรพสัตว์ เป็นไปตามธรรมดาของเหตุปัจจัย นี้เรียกว่า "เห็นธรรมในจิต
เมื่อฝึกปฏิบัติจิต ไปตามธรรมที่เห็นโดยปกติ โดยตรง โดยสม่ำเสมอ โดยไม่ละ จิตอยู่ในธรรม นี้เรียกว่า "เห็นจิตในธรรม" คือเห็นจิตเอาธรรมนั่นเอง
เมื่อจิตเห็นทางดับทุกข์ นี้เรียกว่า "เห็นธรรมในทุกข์"
เมื่อจิตเห็น เหตุแห่งทุกข์ นี้เรียกว่า "เห็นทุกข์ในธรรม"
----------
เมื่อเห็นเหตุแห่งทุกข์ ย่อมเรียกได้ว่า "เห็นอริยสัจในจิต" ก็เพราะความจริงไม่มีเหตุให้เกิดสุขแต่ประการใดเลย
เมื่อปฏิบัติเพื่อละเหตุแห่งทุกข์อยู่ เรียกว่า "เห็นจิตในอริยสัจ"
ดังนี้
---------
ธรรมะ มหาชน·16 ธันวาคม 2016